به گزارش سلامت نیوز به نقل از رکنا،همزمان با پیشروی تابستان ۱۴۰۴، گزارشها از افت نگرانکننده ذخایر آبی در بسیاری از استانهای کشور خبر میدهند؛ کاهش ورودی آب به سدهای مهم، خالی ماندن مخازن و برداشت بیش از ظرفیت از آبخوانها، چشمانداز آینده منابع آبی ایران را بیش از همیشه در معرض خطر قرار داده است.
کارشناسان از این وضعیت به عنوان "بحران خاموش آب" یاد میکنند؛ بحرانی که در صورت بیتوجهی، پیامدهای گستردهای برای کشاورزی، امنیت زیستی و پایداری سرزمینی در پی خواهد داشت.در حالی که تابستان ۱۴۰۴ در حال پیشروی است، دادههای رسمی و میدانی از کاهش چشمگیر ذخایر آبی کشور حکایت دارد؛ موضوعی که کارشناسان از آن به عنوان "بحران خاموش آب" یاد میکنند. کاهش ورودی آب به سدها، خالی بودن حجم بالایی از مخازن و افت محسوس تغذیه آبخوانها، زنگ خطر جدی برای منابع آبی کشور را به صدا درآورده است.
افت ورودیها، کاهش ذخیرهها
بر اساس تازهترین آمار، ورودی آب به سد زایندهرود که در سالهای اخیر با چالشهای متعددی مواجه بوده، نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است. این در حالی است که تنها ۳۰ درصد از حجم مخازن سدهای استان لرستان پر است و ۶۰ درصد از ظرفیت سدهای کرمانشاه همچنان خالی مانده است. همچنین منابع محلی از کاهش بیسابقه ذخیره آبی در سدهای استان مرکزی خبر میدهند.
وضعیت نگرانکننده آبخوانها
افزون بر کاهش ذخایر سدها، وضعیت آبخوانها (سفرههای آب زیرزمینی) نیز بحرانی گزارش شده است. طبق برآوردهای رسمی، میزان تغذیه سالانه آبخوانها که در سالهای نرمال حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب بوده، امسال به دلیل کاهش بارندگی به حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب رسیده است. با این حال، برداشت از این منابع بین ۵۰ تا ۶۰ میلیارد متر مکعب تخمین زده میشود؛ عددی که نشاندهنده برداشت بیش از ظرفیت تجدیدپذیر و در نتیجه تشدید کسری آبخوانها نسبت به سالهای گذشته است.
تداوم فشار بر منابع آبی
کاهش بارشها، تغییر اقلیم، مدیریت ناپایدار منابع آب، و استفاده بیرویه در بخش کشاورزی از جمله عواملی هستند که به بحران فعلی دامن زدهاند. کارشناسان هشدار میدهند که در صورت عدم تغییر الگوی مصرف و نبود سیاستهای جدی در حفاظت از منابع آب، پایداری زیستی و امنیت آبی بسیاری از مناطق کشور به خطر خواهد افتاد.
راهی برای آینده
این گزارش یک هشدار جدی برای تصمیمگیران و همچنین شهروندان است. حفاظت از منابع آب، نیازمند عزم ملی، بازنگری در سیاستهای توسعهای، کاهش برداشتهای غیرمجاز و سرمایهگذاری در فناوریهای نوین آبیاری و تصفیه آب است. در غیر این صورت، خشکی تدریجی سرزمین و مهاجرتهای آبی تنها بخشی از تبعاتی است که در سالهای آینده کشور با آن مواجه خواهد شد.
نظر شما